Монгол улсад Үндэсний кино урлаг үүсч хөгжсөөд 80 гаран жил болж байна. Анх 1935 оны 10 дугаар сарын 11-ний өдөр Ардын сайд нарын зөвлөлийн 32-р хурлаар ерөнхий сайд П.Гэндэн, нэгдүгээр орлогч сайд Х.Чойбалсан, хоёрдугаар орлогч сайд Г.Дэмид, нарийн бичгийн дарга н.Өлзий-Очир нарын гарын үсэг бүхий тогтоолоор “Монгол кино” үйлдвэр байгуулагдсан билээ. Ингэснээр Монголын кино урлагийн түүхэн хуудас эргэж эхэлжээ.
"Тунгалаг Тамир" кино нь 1970-1973 онуудын хооронд бүтээгдсэн Монголын анхны уран сайхны кино юм.Энэ киног Монгол Улсын төрийн хошой шагналт, нэрт зохиолч Чадраабалын Лодойдамба агсны түүх хувьсгапын сэдэвт хоймсон романы сэдвээр бүтээсэн бөгөөд…
"Зэрэг нэмэхийн өмнө" кино нь 1965 оны бүтээл юм.Энэ кино нь шог үлгэрийн өгүүлэмжтэй бөгөөд тайж Мижид нийслэл хүрээ орж, Богд хаанд их өргөл өргөн зэрэг цол нэмж, шан харамж хүртэхээр явах замд Боролдой, Долдой хэмээх хоёр зарц нь уран цэцэн арга м…
"Цогт тайж" 1945 онд Монгол кино үйлдвэрт бүтээсэн 2 ангит хар цагаан кино. Энэ кинонд ХVII зууны үед амьдарч байсан эх оронч, соён гэгээрүүлэгч Цогт хун тайжийн намтарт түшиглэн, Манжийн түрэмгий бодлогын эсрэг тэмцэн боссон Монголчуудын тусгаар тог…
"Говийн зэрэглээ" кино нь 1980 оны бүтээл юм.Сумын төвийнхний жирийн амьдрал, хөдөө орон нутагт соёл, олон түмний ажил хэрхэн явагдаж байгаа тухай өгүүлэхдээ эх орныхоо үнэт баялгийг хайрлан хамгаалах, хүн арддаа тустай үйл бүтээх зорилготой залуусын…
"Анхны алхам" кино нь 1970 оны бүтээл юм.Энэ кино нь сургуулийн танхимд заалгасан онолын мэдлэгээ практик амьдралаар батлан арвижуулснаар амжилтанд хүрч чаддагийг харуулж, хүмүүс хөдөлмөрийн явцад бие биенээ танин нөхөрлөдөг гэдгийг ахмад, залуу үеий…
"Амар хуур" кино нь 1963 оны бүтээл юм.Нийслэл Улаанбаатар хотод өдөр ирэх тутам шинэ содон барилга нэмэгдэж орчин үеийн сайхан хот болж байгааг үзүүлэхийн зэрэгцээ хүмүүсийн амьдралд шинэ соёл зан заншил бүрэлдэн тогтох явцад шинэ хуучны зөрчил хүчт…
"Энэ хүүхнүүд үү" киног 1963 онд бүтээсэн юм.Нэгдлийн дарга Жамц, эмэгтэй хүнийг ажилд авах дургүйг сонссон түүний хүүгийн сүйт бүсгүй Дуламсүрэн эрэгтэй хүний дүрд хувилан очиж, эмэгтэйчүүдийн хүчийг дутуу үнэлэгчдийг хэрхэн даван дийлж байгаа…
"Өглөө" кино нь 1968 оны бүтээл юм.1921 оны Ардын хувьсгалын удирдагч, бүх цэргийн жанжин Д.Сүхбаатар тэргүүтэй ардын намынхан гадаад дотоодын дарлагчдыг устган эрх чөлөөт амьдралын өглөөг эх орондоо авчирч буйг харуулсан түүхэн уран сайхны кино.Ерөн…
"Нүгэл буян" кино нь 1963 оны бүтээл юм. Энэхүү кинонд Буддын шашны номлолоор халхавчлан ертөнцийн алив булай явдлыг үйлдэж буй лам багшийнхаа мөн чанарыг таньж, хуучин нийгмийн бузар бурангуйг нээн илчилж, тэрхүү хүрээллээс ангижирч чөлөөт амьдралы…
"Сэрэлт" киног 1957 онд бүтээсэн бөгөөд 1928 оны үед Монголд шинжлэх ухааны эмнэлэг нэвтэрч эхлэхэд хөдөө орон нутагт ирсэн орос эмч эмэгтэй, нутгийн нэр хүндтэй маарамба нарын өрсөлдөөнөөр хуучны дадал заншил, үзэл бодол, шашны нөлөөг даван туулж, х…
Энэ киног 1959 онд “Монгол кино” нэгтгэл туурвижээ. 1921 оны ардын хувьсгалын үйл хэрэгт жирийн малчин ард хэрхэн оролцож байсныг, их жанжин Сүхбаатарт хүргэх нууц бичгийг авч явсан Дарьбазар дайсны гарт өртөн амь үрэгдэхийн өмнө өөрийн зорьсон …
"Хөхөө гэрлэх дөхлөө" кино нь 1962 оны бүтээл юм.Атар газар эзэмших аянд гарсан залуучуудын амьдралд тохиолдож байгаа бэрхшээл, түүнийг даван туулж буй үйл явдлыг хэтрүүлэгт инээдмийн аясаар өгүүлсэн бүтээл. Гол дүр Хөхөөгийн хоосон мөрөөдөгч сэтгэл,…
"Монгол хүү" 1936 онд бүтээгдсэн Монголын анхны уран сайхны кино юм. Монгол ардын үлгэрийн сэдвээр зохиомжилсон “Аршийн мод ” зохиолоор бүтээсэн энэхүү кинонд Цэвээн хэмээх хөдөөгийн нэгэн цайлган сэтгэлт, итгэмтгий малчин эр өөрийн дурлалт бүс…
"Хүний сайхан сэтгэл" 1980 оны бүтээл юм. Төрийн шагналт, зохиолч Дэмбээгийн Мягмар өөрийн “Үер” туужийг үндэслэн бичсэн энэ Кинонд орон зай, цаг хугацаа, хөдөлгөөний эх төгсгөлгүй уудамд орших хүний ертөнцийн мөнх амьдралын тухай өгүүлжээ. Өтгө…
"Сүхбаатар" кино 1942 онд бүтээгдсэн.Энэ кино нь анх удаа Ардын Хувьсгалын удирдагч жанжин Сүхбаатарын дүрийг уран сайхны кинонд тодруулан гаргаснаараа манай үзэгчдийн сэтгэлд мөнхрөн үлдсэн бөгөөд Монгол кино урлагт түүх хувьсгалын сэдэвтэй том бүтэ…
"Хөдөөгийн баясгалан" кино нь 1974 онд бүтсэн уран сайхны кино юм. Болд хүү илгээлтээр сайн малчин Ширнэнгийнд ажиллах болж байгаагаар киноны уйл явдал эхэлнэ. Хашир малчин хот газрын ажил мэдэхгүй хүүг малын дөргуй хуухэд …
"Хүргэн хүү" кино нь 1970 оны бүтээл юм.Нэгдэлжих хөдөлгөөн өрнөж байсан үед хүмүүсийн ухамсар дахь өөрчлөлт, улсын болон вийн өмчийн сэтгэлгээний зөрөөг баян Жамцын гэр бүл, хүргэн Дэмбэрэлийн харьцаагаар дамжүүлан үзүүлсэн ахуйн драмын бүтээл.Ерөнх…
"Суварган цэнхэр уулс" кино нь 1978 оны бүтээл юм. Анхны томилолтоо аван, хилийн заставт сурвалжлах ажлаар очсон залуу сэтгүүлч Солонгын харцаар орчин үеийн хилийн цэргийн амьдралын өдөр тутмын үйл явдлыг уянгын хэлбэрээр үзүүлжээ. Найруулагч-Гомбо…
Тэртээ 1940-өөд оны хүйтэн дайны үе ард хоцорч Монгол-Германы найрамдалт харилцааны илэрхийлэл болгон хоёр орны уран бүтээлчид хамтаар 1961 онд энэхүү киног бүтээсэн түүхтэй. Монгол ардын үлгэр домгоос сэдэвлэн зохиолч С.Эрдэнэ, Германы зохиолч Курт …
"Мартагдашгүй намар" уран сайхны кино нь 1975 оны бүтээл юм.Оюутан залуус аж ахуйд очиж, намрын тариа хураалтанд ажиллах хугацаанд хөдөлмөрийн хамт олон хэрхэн бүрэлдэж байгаа болон тэдний хоорондын харилцаа, хүсэл бодол, хайр сэтгэлийн нан…
"Өнөр бүл" кино нь 1980 оны бүтээл юм. Хариуцлагагүй сурвалжлагчийн гаргасан алдаанаас болж, ижил нэртэй хоёр Гармаа, гэр бүлийнхэн болон сурвалжлагч өөрөө хэрхэн эвгүй байдалд орж буй зөрчлийг инээдмийн хэлбэрээр илэрхийлэн харуулжээ. Найруу…
"Дайсны цэргүүдээ сонсоцгоо!" кино нь 1971 онд Монгол ба ЗХУ-д монгол, орос хэлээр бүтсэн уран сайхны кино юм. Онцгой даалгавар биелүүлж яваа Орос, Монголын хамтарсан тусгай отрядын байлдагчид нь…
"Хүний мөр" кино нь "Түмний нэг" киноны 2-р анги бөгөөд 1965 онд бүтээсэн юм.1930-аад оны сүүл. Японы зараалаар эх орон нэгтнүүдээ хутган үймүүлэгч, харин түүний эсрэгцээ эх орондоо тоосоо өргөхийг хүсэгч залуу хүүгийн тухай. Ерөнхий найруулагч: Дэж…
"Улаанбаатарт байгаа миний аавд" кино нь 1961 оны бүтээл юм.Хүүхдийн зан суртахуун төлөвшин тогтоход эцэг,эхийн анхаарал халамж онцгой үүрэгтэйг тодорхой өгүүлэхийн хамт энэ асуудал бүх нийтийн үйлс байх ёстой гэсэн санааг илэрхийлжээ.Ерөнхий найруул…
"Бушхүүгийн үлгэр" кино нь 1979 оны бүтээл юм.Манай ард түмэн аман зохиолоороо эрэлхэг зоригтой, үнэнч шударга үлгэрийн баатар Боролдойн тухай өгүүлсэн байдаг. Өнчин ядуу Боролдой хүүгийн нэг сайхан шинж нь Бушхүүд шингэснийг домгийн хэлбэрээр дүрслэ…
"Өндөр ээж" кино нь 1968 оны бүтээл юм. Энэ кино нь 2 хэсгээс бүрдэх бөгөөд эхний хэсэгт эх, эцэг, хүү гурвын халуун дотно харьцаа, хүүгийн эх орныхоо төлөө байгуулсан эрэлхэг гавьяаны тухай, дараах хэсэгт дайнд хүүгээ алдсан эх, хүүтэйгээ ади…
"Хань" кино нь 1975 оны бүтээл юм.Хүний хань болж, ертөнцөд эх хун байхын учир утгыг бөх Төмөрийн эхнэр Нарангийн амьдралаар үзүүлж, хуучин шинэ узэл бодлын зөрчил дунд нандин хайр сэтгэл, гэр булийн аз зргап хэрхэн төлөвшиж буйг харуулсан бүтээл.Най…
"Морьтой ч болоосой" киног 1959 онд бүтээсэн.Морин дэл дээр өссөн нэгдлийн адуучин залуу Дондог залуу насныхаа гэнэн томоогүй дэврүүн сэтгэлдээ хөтлөгдөн машинтай уралдаж морио багтрааж үхүүлснээс удирдлагаас зэмлэл авч үхэрчин болно. Энэ үеэр нэгдэл…
"Түмний нэг" кино нь 1962 оны бүтээл юм.Харийн худалдаачидад зарцлагдаж, нутгийн баячуудад нүд үзүүрлэгдэн адлагдаж явсан зарц эр хувьсгалтай золгон эрх чөлөөгөө олж, улмаар улс орондоо төлөө зүтгэх эрмэлзлэл бий болж байгаа хувьралыг гол баатар Чимэ…
"Үер" кино нь 1966 оны бүтээл юм.1921 оны Ардын хувьсгалын эхэн үед хилийн ойролцоох нэгэн голын эрэгт амьдарч буй малчин өвгөн Болд, орос завьчин Михайл нарын нөхөрлөлийн тухай өгүүлнэ. Хувьсгалын үйл хэрэгт оролцсон хоёр өвгөн, дайсны мөрдлөгт өртө…
"Нийслэл хүү" кино нь 1968 оны бүтээл юм.Тэмээчин өвгөн Данший ам бүл дөрвүүл амьдрах бөгөөд охин Дуламсүрэн нь энэ айлын гол ажлыг хийнэ. Дуламсүрэн залуу насны гэнэн цайлган сэтгэлээр Мэндээ эмчид сэтгэл итгэл ээ өгсөнийг аман дээрээ зарчимч албарх…
"Моторын дуу" кино нь 1973 оны бүтээл юм. Говийн ганц худаг дээр моторчноор ажиллаж байгаа Ганаагийн ажил амьдралаар дамжуулан хөдө нутагт соёл нэвтэрч, хүн ардын оюун санаанд шинэ нийгмийн үзэл бодол нэвт шингэж буйг энэ кинонд харуулжэ…
"Хонины найр" кино нь 1976 оны бүтээл юм.Энэ кино нь малчин ардын өдөр тутмын жирийн амьдралыг харуулсан бөгөөд ялихгүй маргаанаас үүдэн эв түнжингүй байсан хоёр малчны үр хүүхдүүд гэр бүл болсноор эвлэрч байгаа тухай өгүүлжээ.Найруулагч: Дэндэвийн Ч…
АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд ARAV.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. Манай сайт ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим хэллэгийг хязгаарласан тул Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү.
